Smariuskade | Tilburg

Het masterplan Smariuskade biedt een ambitieus en vooruitziend antwoord op de transformatie en integratie van industrieterreinen in de binnenstad. In deze nieuwe buurt woont men aan fabrieksterreinen met aangename groene binnenplaatsen. Aan het kanaal staan speciale appartementengebouwen in een industriële architectuur. Een hogere woontoren aan de Smariusrotonde accentueert de stadsentree en reageert op een stedelijke schaal.

De bebouwing van de Smariusfabriek die hier ooit stond is volledig gesloopt. Gebaseerd op Tilburgse fabrieksterreinen met eigen besloten binnenplaatsen kent Smariuskade drie bijzondere plekken: het plein, het hof en de tuin. Deze plekken elk met een eigen sfeer zijn ruimtes voor sociale ontmoetingen en recreatieve activiteiten. Het Smariusplein is centraal in het plan gelegen en is van alle zijden op meerdere wijze toegankelijk. Er zijn commerciële functies en ruimte voor evenementen. Het hof is een halfverhoogde rustige ruimte en kent een besloten karakter. De Smariustuin is de groenplek voor de buurt en loopt van smaller aan de zuidkant breder uit waar het overgaat in de groenzone aan het kanaal.

Alle gebouwen hebben actieve plinten waarmee er een levendige wisselwerking tussen binnen en buiten ontstaat. Een belangrijk stedenbouwkundig principe dat hieraan ten grondslag ligt is dat een groot deel van de openbare ruimte in Smariuskade autovrij is. De straten en pleinen kunnen hierdoor volgens het principe ‘groen tenzij’ ingericht worden. Samen met groene binnenterreinen en daken van gebouwen ontstaat ruimte voor mens, plant en dier. Er is parallel aan het kanaal een robuuste ecologische verbindingszone ingericht waar bestaande en nieuwe bomen, poelen en wilde vegetatie habitat vormen voor onder andere kamsalamander en vleermuis. In deze compacte stadswijk zorgt het groen voor een zekere intimiteit en verrassing. Dit bevordert de ontspanning en gezondheid van de bewoners.

De inspiratie voor gebouwen is gezocht in het verleden van de locatie; stoer, robuust met een eigen karakter. Er zijn industriële gebouwen gebruikt om de vormen en het materiaalgebruik te bepalen. De stedenbouwkundige accenten bevinden zich aan het kanaal en de ringbaan met een 65 meter hoog gebouw als herkenningspunt aan de Smariusrotonde. Door de mix van hogere en lagere gebouwen ontstaat een balans tussen dichtheid en goede menselijke maat. Er is veel aandacht besteed aan de aansluiting van gebouwen op het maaiveld. Er zijn zowel dynamische plekken als rustige binnenhoven en woonstraten.

Als uitwerking van het masterplan worden de gemeenschappelijke buitenruimtes van Smariuskade ingericht als groene, semi-openbare hoven. Deze hoven bieden, vanuit de aanliggende woningen, zicht op een robuuste en diverse groenstructuur van inheemse bomen, struiken en vaste planten.

Per hof varieert de functionele invulling. Waar de hoven van de grondgebonden woningen als een verlengstuk van de achtertuin dienen, bieden de hoven rondom de appartementencomplexen meer ruimte voor wijkgebonden activiteiten en functionele aspecten als parkeren. Per bebouwingstypen en beoogde doelgroep wordt het hof ontworpen en technisch uitgewerkt. Thema’s als ruimtelijke kwaliteit, functioneel gebruik en sociale veiligheid worden per uitwerkingsfase afgewogen om de visie en ambitie van het masterplan in stand te houden.